TỘI CHO VAY LÃI NẶNG TRONG GIAO DỊCH DÂN SỰ ĐƯỢC QUY ĐỊNH NHƯ THẾ NÀO?

Trong giao dịch dân sự, cụ thể là hợp đồng vay tài sản thì các bên có thể có hoặc không thỏa thuận về mức lãi suất đối với khoản tiền vay. Căn cứ theo Điều 468 thì mức lãi suất tối đa là 20%/năm, nếu vượt quá thì sẽ bị vô hiệu, tuy nhiên nếu vượt quá 100%/năm thì có thể sẽ phạm tội “Tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Vậy quy định cụ thể về tội trên được quy định như thế nào? Cùng Công ty Luật TNHH MTV Nguyễn Tâm & Partners tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

1. Yếu tố cấu thành tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.

Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự là trường hợp người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm (Căn cứ theo quy  định tại Điều 201 Bộ luật hình sự)

Các yếu tố cấu thành của tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự:

Thứ nhất, xét về mặt khách thể của tội phạm. Tội cho vay lãi nặng xâm phạm các quy định của Nhà nước về quản lý hoạt động tín dụng, qua đó xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của bên vay.

Thứ hai, về mặt khách quan của tội phạm. Hành vi khách quan của tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự là hành vi cho người khác vay tiền, kim quý, đá quý với lãi suất gấp 05 lần trở lên của mức lãi suất cao nhất quy định tại Bộ luật dân sự cụ thể là 100%.

Hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự chỉ cấu thành tội phạm nếu người phạm tội thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.  

Thứ ba, về mặt chủ quan của tội phạm: Người cho vay lãi nặng có lỗi cố ý trực tiếp. Họ nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, cố tình bốc lột người đi vay tiền, nhưng vì vụ lợi nên họ vẫn cố tình thực hiện hành vi phạm tội này.

Thứ tư, về mặt chủ thể của tội phạm. Người phạm tội là người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.

2. Khung hình phạt pháp luật quy định

Khung 1: Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm trong trường hợp cho vay với lãi suất gấp 05 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật dân sự, thu lợi bất chính từ 30.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm

Khung 2: phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm trong trường hợp Phạm tội thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng trở lên.

- Hình phạt bổ sung: Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.

3. Khoản tiền gốc và các phần tiền lãi trong tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự thì giải quyết như thế nào?

Căn cứ theo công văn 212/TANDTC-PC ngày 13/09/2019 thông báo kết quả giải đáp trực tuyến vướng mắc trong xét xử do tòa án nhân dân tối cao ban hành có giải đáp như sau:

Theo quy định tại đoạn 2 khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự thì: “Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định tại khoản này thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực”. Do đó, khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất trên 20%/năm là khoản tiền mà người phạm tội thu lợi bất chính của người vay nên được trả lại cho người vay tiền, trừ trường hợp người vay sử dụng tiền vay vào mục đích bất hợp pháp (như đánh bạc, mua bán trái phép chất ma túy...) thì khoản tiền thu lợi bất chính bị tịch thu sung công quỹ nhà nước.

Đối với khoản tiền cho vay (tiền gốc) được xác định là phương tiện phạm tội, nên bị tịch thu sung quỹ Nhà nước.

Đối với khoản tiền lãi tương ứng với mức lãi suất 20%/năm tuy không bị tính khi xác định trách nhiệm hình sự, nhưng đây cũng là khoản tiền phát sinh từ tội phạm, đồng thời hoạt động cho vay lãi nặng thường gắn với các băng nhóm tội phạm. Do đó, để bảo đảm yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm thì Tòa án phải tuyên tịch thu sung công quỹ nhà nước khoản tiền này.

Trên đây là quy định của pháp luật về nội dung TỘI CHO VAY LÃI NẶNG TRONG GIAO DỊCH DÂN SỰ ĐƯỢC QUY ĐỊNH NHƯ THẾ NÀO? Để được hỗ trợ tốt nhất trong các vấn để liên quan đến nội dung trên. Quý Khách hàng vui lòng liên hệ chúng tôi trực tiếp tại Văn phòng Công ty Luật Nguyễn Tâm & Partners (Địa chỉ: số 37 đường TTH 09, phường Tân Thới Hiệp, Quận 12, Thành phồ Hồ Chí Minh) hoặc qua Hotline (028) 6682 3286 – 0939 07 2345.